The Beatles Polska. Info.

„To musi być ostatnia piosenka Beatlesów”. Kulisy nowego odcinka Antologii i pożegnalnego singla Czwórki z Liverpoolu

2025-11-21,  autor: kasia  
[...powrót do newsów]

Giles Martin i reżyser Oliver Murray odsłaniają tajemnice 9. odcinka Antologii oraz finalnego wydawnictwa płytowego The Beatles.

Zarówno weterani branży, jak i zupełnie nowi twórcy odcisnęli swoje piętno na tegorocznej, jesiennej odsłonie The Beatles Anthology (Antologii Beatlesów), świętującej 30. rocznicę powstania.

Oryginalny serial dokumentalny z 1995 roku, rozszerzony do ośmiu odcinków na potrzeby wydania wideo, wyrósł z projektu The Long and Winding Road. Pomysł ten, autorstwa Neila Aspinalla — wieloletniego zaufanego współpracownika zespołu i szefa Apple Corps — powstał jeszcze we wczesnych latach 70., ale trafił na półkę z powodu napięć towarzyszących rozpadowi grupy. Antologia była przełomem: po raz pierwszy zespół (oczywiście z pośmiertnym udziałem Johna Lennona) opowiedział swoją historię własnymi słowami. Projektowi towarzyszyły wówczas dwa nowe single: „Free As a Bird” oraz „Real Love”, stworzone na bazie demówek nagranych przez Lennona.

Nowy rozdział i „amatorskie” szczęście

Z okazji jubileuszu Antologia wzbogaciła się o dziewiąty odcinek w reżyserii Olivera Murraya. Z kolei towarzyszące jej albumy powiększono o czwarty wolumin, nadzorowany przez Gilesa Martina — syna legendarnego producenta Beatlesów, George'a Martina. Płyta zawiera zremiksowane wersje singli oraz „Now and Then” — utwór wydany w 2023 roku i zapowiadany jako „ostatni” singiel Beatlesów.

– Ludzie myślą, że za tym co robimy stoi jakiś potężny system planowania, a tak naprawdę go nie ma – powiedział nam Martin przy okazji premiery utworu. – Jesteśmy co najwyżej amatorami, którym po prostu jakoś wszystko uchodzi na sucho. Przypuszczam, że wiąże się z tym element wysokiego ryzyka. Chyba do tego przywykłem; większość mojej pracy jest oceniana przez ludzi, ale na ogół udaje mi się wyjść z tego obronną ręką.

Strażnik dziedzictwa

Odświeżona Antologia to dla Martina nie pierwszyzna. Zaczynał jako asystent swojego ojca, a z katalogiem zespołu jest związany od czasu gry The Beatles: Rock Band z 2009 roku. Brał udział w głośnych reedycjach z okazji 50-lecia albumów Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band, The Beatles (znanego jako Biały Album) i Abbey Road. Pracował także przy Revolver: Special Edition (2022), uznanym dokumencie Petera Jacksona The Beatles: Get Back (i towarzyszącym mu albumie Let It Be), a także przy wielu innych projektach. Kierował również reedycjami płyt Paula McCartneya, George'a Harrisona, a także The Beach Boys, The Rolling Stones czy ścieżką dźwiękową do filmu Rocketman o Eltonie Johnie.

To zadanie dużego kalibru, wręcz święty obowiązek. Jednak po całym życiu spędzonym w otoczeniu tej muzyki, Martin nie ma wątpliwości co do swojej roli.

– Nie omawiamy tak naprawdę planu, bo sytuacja jest, jaka jest – wyjaśnia. – Moim zadaniem jest przedstawienie tej muzyki najprawdziwiej i najlepiej, jak potrafię. Nigdy, przenigdy nie chciałem zmieniać tego, co grają Beatlesi. Ich serce bije tam nieprzerwanie.

Siła czterech instrumentów

Ta filozofia daje mu pewnego rodzaju wolną rękę. – Kierunek prac nie jest zazwyczaj dyskutowany – dodaje Martin. – Wygląda to tak, że robię miks, wybieram odrzuty z sesji, wysyłam im to wszystko, a potem rozmawiamy. Jedną rzeczą, którą zawsze starałem się przekazać, jest fakt, że byli czteroosobowym zespołem — i to naprawdę wybitnym. Suma ich talentów dawała coś więcej niż każdy z nich z osobna. Wszyscy grają tam właściwe rzeczy, bardzo oszczędnie, z wielkim namysłem i wyczuciem. To właśnie chcę wydobyć.

Nic dziwnego, że jednym z najważniejszych momentów dla Martina była praca nad „Now and Then”. To kolejne demo Lennona, które brano pod uwagę już przy oryginalnej Antologii, ale wówczas uznano, że jego ukończenie wymagałoby zbyt wiele pracy. W nowym, 9. odcinku widzimy McCartneya, Harrisona i Starra, jak zaczynają nad nim pracować. McCartney zauważa wtedy z obawą, że utwór „wymaga tak wiele pracy, że trochę boimy się za niego zabrać”.

Technologiczny przełom

Przełom nastąpił dzięki technologii stworzonej przez Petera Jacksona i jego zespół w studiu w Nowej Zelandii. Pozwoliła ona wyczyścić i wyizolować wokal oraz pianino Lennona na tyle precyzyjnie, by zbudować wokół nich piosenkę. Wykorzystano nagrania gitary, które zmarły w 2001 roku Harrison zarejestrował w połowie lat 90., dokładając do tego nowe partie McCartneya i Starra.

– To była właściwie nowa wersja piosenki – mówi Martin, który o jej istnieniu dowiedział się dopiero, gdy McCartney puścił mu ją w maju 2022 roku. – Zachowaliśmy gitary George'a (akustyczną i elektryczną) oraz oczywiście głos Johna. Paul nagrał od nowa bas, a Ringo perkusję. Dopiero kiedy skończyliśmy i pierwsi ludzie to usłyszeli, krzycząc: „O rany, to będzie wielkie!”, pomyślałem: „Okej, może się udać”.

– Gdybym myślał o presji od samego początku, pewnie zjadłyby mnie nerwy. Ale mam zaufanie Paula, którego nie biorę za pewnik. Cokolwiek robisz, masz nadzieję, że jest wystarczająco dobre, by sprostać standardom.

Kapsuła czasu z lat 90.

Dla Olivera Murraya, reżysera 9. odcinka, „Now and Then” to moment „zatoczenia koła”. Dołączył do ekipy jako twórca krótkiego filmu promującego singiel, a następnie poproszono go o stworzenie epilogu do całego serialu. Nowy odcinek dokumentuje powstawanie serii oraz nagrywanie wszystkich trzech „nowych” piosenek z producentem Jeffem Lynnem.

– Odcinek 9. musiał zaoferować nową warstwę autorefleksji i wyjść poza znaną chronologię – mówi Murray. – To była szansa, by nieco naruszyć mitologię i zatrzymać się dłużej na tematach, na które we wcześniejszych odcinkach brakowało miejsca przez pędzącą narrację.

Murray nazywa ten niemal godzinny odcinek „kapsułą czasu z lat 90.”. Widzimy w nim trzech żyjących Beatlesów grających na ukulele w ogrodzie George’a Harrisona czy podczas niepublikowanego wcześniej spotkania w Abbey Road w 1994 roku. Reżyser sięgnął też po archiwalne wywiady i unikatowe perełki — jak choćby klip z McCartneyem grającym akustycznie „Helter Skelter” czy zbliżenie na Harrisona wymyślającego partię gitary do „Real Love”.

Terapia i cień Johna

Murray celowo zrezygnował z nowych wywiadów z Paulem i Ringo, by nie zaburzać „poczucia czasu i miejsca”. Jego zdaniem 9. odcinek pokazuje, że trzej Beatlesi naprawdę zjednoczyli się dzięki temu projektowi — emocjonalnie i fizycznie.

– Mimo że nie spędzali ze sobą wiele czasu, wpasowali się w swoje dawne role jak dobrze dobrana rękawiczka – mówi reżyser. – Widzimy, jak rozmawiają o ciężarze, a może nawet o cenie bycia Beatlesem. To bardzo melancholijne, gdy słyszy się, jak trudno jest im pracować nad Antologią bez Johna. George mówi o tym niemal jak o terapii, ale nieobecność Johna jest stałą kotwicą. Przypomina im, że on nigdy nie miał szansy spojrzeć na ich wspólne dziedzictwo z dystansu.

– To nie koniec, to przekazanie pałeczki – dodaje Murray. – Moją ideą było pokazanie rozmowy między pokoleniami. Ich piosenki to wspólny język kulturowy, który ewoluuje.

Ostateczne pożegnanie

Choć w archiwach wciąż są materiały, Martin stawia sprawę jasno: nie usłyszymy kolejnej „nowej” piosenki w stylu singli z Antologii, mimo że Peter Jackson sugerował coś innego.

– Nie ma większego fana Beatlesów niż Peter Jackson, więc niech go Bóg błogosławi, on by tego chciał – mówi Martin. – Ale to nie byliby Beatlesi. To, co czyni „Now and Then” piosenką Beatlesów, to obecność George'a. Moglibyśmy wziąć demo Johna, a Ringo i Paul by dograli swoje partie, ale to nie to samo. Musielibyśmy coś sztucznie kreować.

– Dlaczego ta piosenka brzmi jak Beatlesi? Bo to są Beatlesi. Nie ma wtyczki komputerowej o nazwie „Beatles”. A tekstowo brzmi to jak pożegnanie. To musi być ostatnia piosenka Beatlesów — przykro mi, Peter.

Rozszerzona kolekcja „The Beatles Anthology” miała premierę 21 listopada. Serial trafi na Disney+ w transzach: odcinki 1–3 w środę (26.11), 4–6 w czwartek (27.11), a 7–9 w piątek (28.11).