The Beatles Polska. Info.

Okładka „Abbey Road” The Beatles: Rozkład na czynniki pierwsze

2025-08-08,  autor: kasia  
[...powrót do newsów]

Kulisy powstania okładki

Projektantem okładki albumu "Abbey Road" był 22-letni dyrektor kreatywny Apple Records, John Kosh. Zdjęcie na okładkę zostało zrobione przez fotografa Iaina Macmillana, za sugestią Johna Lennona. Macmillan był fotografem-freelancerem oraz przyjacielem Johna Lennona i Yoko Ono. Według Kosha, zlecenie otrzymał w poniedziałek, a gotowa okładka miała być oddana w środę. Tak więc prawdopodobnie najczęściej naśladowana i najbardziej kultowa okładka albumu w historii powstała w wielkim pośpiechu! Iain Macmillan dostał zaledwie dziesięć minut w piątek, 8 sierpnia 1969 roku, około 11:30 rano, na zrobienie zdjęcia na przejściu dla pieszych (pasy) przy Abbey Road. Zatem prawdopodobnie to w następny poniedziałek zdjęcia na przód i tył okładki zostały dostarczone Koshowi, aby mógł zaprojektować okładkę albumu.

Według drukarza Macmillana, Richarda Heatha, Iain wspominał później, że była to niedziela. Jednak pamiętnik Mala Evansa, a także wspomnienia fanek, które zwykły kręcić się wokół studia przy Abbey Road, potwierdzają, że datą był piątek, 8 sierpnia 1969 roku.

Tak czy inaczej, kilka dni przed sesją Iain otrzymał od Paula McCartneya szkic pokazujący, gdzie i jak ma wyglądać zdjęcie, a Iain dodał własny szkic w górnym rogu, aby potwierdzić układ. Macmillan wspominał: „Cały pomysł był McCartneya. Kilka dni przed sesją narysował szkic tego, jak wyobrażał sobie okładkę, co wykonaliśmy tego dnia niemal identycznie”.

„Zrobiłem kilka zdjęć Beatlesów przechodzących przez Abbey Road w jedną stronę. Pozwoliliśmy, aby przejechało kilka samochodów, a potem przeszli na drugą stronę ulicy, a ja zrobiłem jeszcze kilka ujęć”.

„To, które ostatecznie wybrano na okładkę, było numerem pięć z sześciu. To było jedyne zdjęcie, na którym ich nogi tworzyły idealną formację w kształcie litery 'V', co chciałem osiągnąć stylistycznie”.

Fragment e-booka Kevina Harringtona, „Who’s The Redhead On The Roof….?”:

„Pod koniec sesji nagraniowych poproszono mnie, wraz ze Stevem Brendellem, o spotkanie w niedzielny poranek w EMI Studios. Fotograf, Iain Macmillan, chciał zrobić kilka zdjęć czterech osób przechodzących przez przejście dla pieszych przed studiem na Abbey Road, aby pokazać chłopakom, jak będzie wyglądał pomysł na okładkę albumu. Aby skompletować czwórkę, zaangażowano również dwóch portierów studyjnych. Wiem, że istnieje zdjęcie nas czterech, ale nie jestem w stanie go opublikować”.

„Iain pokazał następnie chłopakom zdjęcie na nadchodzącą okładkę albumu, a tydzień później zrobiono kultowe zdjęcie na okładkę. Tym razem Iain przyniósł ze sobą drabinę rozstawną i na szczęście akurat przechodził policjant na swoim obchodzie, który uprzejmie zatrzymał niewielki ruch uliczny w ten wczesny niedzielny poranek kilka razy, podczas gdy chłopcy przechodzili przez ulicę. Wszystko skończyło się w około 30 minut”.

Obok Mala Evansa, Harrington pracował jako asystent Beatlesów przy albumach, które tworzyli w latach 1968-69. Jak widać, biały Volkswagen Garbus znajduje się dokładnie w tym samym miejscu, w którym pozostał na właściwej okładce albumu i na nieużytych ujęciach. Historyk Beatlesów, Mark Lewisohn, powiedział w serii wykładów zatytułowanych „Hornsey Road” w 2019 roku, że właściciel zaparkował tam Garbusa, a następnie wyjechał na wakacje! Samochód stał tam więc przez kilka dni. Według Lewisohna, sesja próbna odbyła się dzień przed sesją zdjęciową samych Beatlesów.

POGODA

Pogoda w Londynie, lato 1969 roku:

Lipiec: Większość pierwszego tygodnia była ładna i ciepła, ale 6 lipca był ponury i deszczowy, z 33 mm opadów i maksymalną temperaturą zaledwie 16°C. Dość chłodno było do 10 lipca, ale potem zrobiło się bardzo ciepło i wilgotno. 16 lipca temperatura wzrosła powyżej 31°C, ale 16-go nadeszła świeższa pogoda, chociaż do 28 lipca było przeważnie ciepło lub bardzo ciepło. Od 11 do 28 lipca nie odnotowano mierzalnych opadów deszczu, ale 29 lipca spadło ponad 30 mm deszczu, po czym znacznie się ochłodziło.

Sierpień: Początek miesiąca był dość chłodny i zmienny, a burze w nocy z 2 na 3 sierpnia przyniosły 57 mm deszczu. Pod koniec pierwszego tygodnia pogoda ustabilizowała się i zrobiło się przyjemnie ciepło, a w drugim tygodniu stało się gorąco, z temperaturą maksymalną 11 sierpnia bliską 30°C.

Możemy więc wnioskować, że było to typowe angielskie lato, a w dniu, w którym robiono te zdjęcia, było słonecznie i ciepło, czego dowodem są sandały Paula.

Sesja zdjęciowa

Beatlesi nie spali zbyt wiele przed tą sesją zdjęciową, ponieważ pracowali w studio do późna w nocy, a potem spotkali się ponownie rano. Paul i John mogli mieć kilka dobrych godzin snu, ponieważ Paul mieszkał w pobliżu, a Yoko i John zatrzymali się albo u Paula, albo w hotelu Dorchester, jako że mieli się przeprowadzić do swojego nowego domu w Tittenhurst Park zaledwie trzy dni po sesji. Ale George i Ringo prawdopodobnie zostali odwiezieni do swoich domów na przedmieściach w Surrey poprzedniej nocy, a rano z powrotem do studia, więc prawdopodobnie mieli po pięć godzin snu na głowę. Ringo pojawił się jako pierwszy, o 10:15, podczas gdy pozostali przybyli tuż po 11, zgodnie z pamiętnikiem ich asystenta, Mala Evansa.

W piątek, 8 sierpnia 1969 roku, o 11:35 rano, Iain wszedł na małą drabinę na środku Abbey Road, podczas gdy policjant zatrzymał ruch. Beatlesi przeszli się w górę i w dół po przejściu dla pieszych przed studiem EMI, a Iain zrobił sześć zdjęć. Piąte okazało się najlepsze. Było to nie tylko jedyne zdjęcie, na którym cała czwórka szła równym krokiem, ale także szli oni w kierunku oddalającym się od studia. Kwestia, która w tamtym momencie wydawała się ważna dla niektórych z nich.
Dzięki badaniom Marka Lewisohna wiemy teraz, że Macmillan użył aparatu Hasselblad z obiektywem szerokokątnym 50 mm, przysłoną $f22$ i czasem naświetlania $1/500$ sekundy.
Linda McCartney zrobiła kilka dodatkowych zdjęć Beatlesów, gdy czekali na sesję.

Tym razem album ukazał się bez tytułu na przedniej okładce i bez wkładki z tekstami… Był dość prosty, miał tylko jedno zdjęcie z przodu i jedno z tyłu. Na tylną okładkę Iain Macmillan sfotografował jedną z wielu starych, kafelkowych tabliczek z nazwami ulic.

Zdjęcie 1 – Zaczynają, przechodząc od strony Abbey Road Studios na drugą stronę ulicy, Paul McCartney wciąż ma na sobie sandały. Volkswagen Garbus jest tam przez całą sesję, ale furgonetki policyjnej jeszcze nie widać. Osoba, którą postanowiliśmy nazwać „tajemniczym mężczyzną”, jest tam, po prawej stronie, ale są też dwie inne osoby dalej z tyłu po tej samej stronie drogi. Jedna patrzy w aparat, druga się schyla, szukając czegoś w torbie.

Zdjęcie 2 – Paul nadal ma na sobie sanday, gdy wracają, ale zostawia je na chodniku na resztę sesji zdjęciowej. Znowu jest „tajemniczy mężczyzna”, ale tym razem jest sam na prawym chodniku. Dwie osoby z prawej strony z klatki 1 zniknęły. Tymczasem do naszego przyjaciela siedzącego na murku po lewej dołączył mężczyzna w białej koszuli i kobieta z parasolką przeciwsłoneczną.

Zdjęcie 3 – Paul zdjął już sandały. „Tajemniczy mężczyzna” jest na miejscu, ale teraz oddalił się od swojej pozycji z klatki 2. Dzieli chodnik tym razem z panią w czerwonym swetrze, która patrzy prosto w aparat.

Zdjęcie 4 – Idąc od prawej do lewej, Paul, Ringo i George są w trakcie kroku. Samochody przejechały, chociaż autobus zatrzymał się, by popatrzeć.

Zdjęcie 5 – To, które wszyscy znamy

Kultowe zdjęcie z okładki, na którym idą równym krokiem. Wreszcie pojawia się furgonetka policyjna. „Tajemniczy mężczyzna” jest oczywiście po prawej stronie. Na lewym chodniku, dalej z tyłu, stoi trzech dekoratorów, później zidentyfikowanych jako Alan Flanagan, Steve Millwood i Derek Seagrove. Wszyscy zostali uwiecznieni na zawsze na zdjęciu z okładki.

Seagrove: „Jestem tym facetem po prawej stronie, w lewym dolnym rogu zdjęcia. Nie było niczym niezwykłym, że byłem na Abbey Road. Byłem tam wielokrotnie. Widziałem Beatlesów pijących herbatę w stołówce. Czasami siedzieliśmy przy sąsiednim stoliku i rzucaliśmy im zwykłe 'cześć'. Tego dnia zobaczyliśmy, jak wszyscy wychodzą frontowymi drzwiami około 10 rano, co samo w sobie było niezwykłe. Rzadko widywało się ich o tej porze dnia. Ciekawość wzięła górę, więc poszliśmy za nimi. Zatrzymaliśmy się przy bramie, a oni podeszli na drugi koniec. Po prostu staliśmy i patrzyliśmy. Facet, który robił zdjęcie, machał do nas, żebyśmy się usunęli, ale postanowiliśmy pozostać na swoim miejscu. Nie mieliśmy pojęcia o znaczeniu tego zdjęcia”.

Bliższe przyjrzenie się ujawnia innego, jak dotąd niezidentyfikowanego mężczyznę, stojącego za samochodem, blisko grupy trzech. Nie ma śladu tajemniczej dziewczyny w fioletowej bluzce. Kolory tego zdjęcia zostały poprawione na potrzeby okładki. Niezmieniony oryginał nie został opublikowany, ale powyżej widać przybliżenie, które stworzyłem, nakładając je na pełne zdjęcie nr 6. Aby użyć go jako okładki albumu, konieczne było przycięcie, aby Beatlesi pozostali w centrum zdjęcia. Do publikacji zdjęcie miało pewne korekty kolorystyczne, a także być może domalowano bardzo niebieskie niebo.

Według kilku wywiadów, których udzielił zaledwie cztery lata wcześniej, w 2004 roku, Paul Cole stał na chodniku, czekając na żonę, która zwiedzała muzeum na Abbey Road. Wdał się w rozmowę z kierowcą policyjnej furgonetki, a chwilę później zorientował się, że policja jest tam z jakiejś specjalnej okazji. Kiedy spojrzał na Beatlesów, rozpoznał ich tylko jako „bandę dziwaków, tak ich nazwałem, ponieważ wyglądali wtedy dość radykalnie. W tamtych czasach nie chodziło się po Londynie boso”.

„Tajemniczy mężczyzna”

W lutym 2008 roku pojawiła się wiadomość, że mieszkaniec Florydy, Paul Cole, mężczyzna obok furgonetki policyjnej, zmarł w wieku 93 lat. Ale czy to naprawdę był on? Nie sądzimy, a oto dlaczego.

Wszystko wskazuje, że Paul Cole opowiadał bajki, jego historia wydaje się wskazywać, że widział tylko to jedno zdjęcie, które widziała większość ludzi – właściwą okładkę *Abbey Road*. W tej części Abbey Road nie ma żadnego muzeum. Policyjna furgonetka pojawiła się na sesji zdjęciowej późno, o czym świadczą poprzednie zdjęcia, więc Paul Cole nie mógł prowadzić takiej rozmowy z kierowcą przed przybyciem Beatlesów na miejsce. A „tajemniczego mężczyznę” widać na kilku zdjęciach.

Paul Cole był po prostu kimś, kto wiedział trzy rzeczy o okładce:
1. Jest tam furgonetka policyjna.
2. Obok furgonetki stoi mężczyzna.
3. Jeden z Beatlesów nie miał na sobie butów i skarpetek.
Wymyślił więc historię, wstawiając siebie do tej opowieści. Cóż, przynajmniej miał z tego uciechę, gdy media na całym świecie o tym donosiły. Jest to nawet w haśle Wikipedii dotyczącym tego albumu.

Wcześniejsze wzmianki o „tajemniczym mężczyźnie”

Na przestrzeni lat pojawiło się kilka osób, które twierdziły, że są mężczyzną z okładki Abbey Road. Odkąd jestem fanem Beatlesów, słyszałem historie o ludziach, którzy podawali się za „mężczyznę z okładki” lub twierdzili, że go znają. Jeden z nich podobno był homoseksualistą, który zmarł w latach siedemdziesiątych. Oto inne, wcześniejsze twierdzenie:

Jo Poole: „Mając 21 lat, byłam oddaną fanką Beatlesów i kupiłam album ‚Abbey Road’ w momencie, gdy się ukazał. Gdy tylko zobaczyłam okładkę, krzyknęłam: ‚To mój brat, Tony’. Miał 33 lata i bardzo się wyróżniał, mając sześć stóp i cztery cale wzrostu (ok. 193 cm). Nazywał się Tony Staples, mieszkał w Scott Ellis Gardens, niedaleko Abbey Road, i regularnie widywał któregoś z Beatlesów, choć zobaczenie całej czwórki razem było rzadkością, nawet na Abbey Road. W ten piątkowy poranek, kiedy zrobiono to zdjęcie, szedł do pracy jako sekretarz administracyjny w Krajowym Związku Rolników (National Farmers Union). Regularnie podróżowałam z mojego domu w Gloucestershire, aby odwiedzić Tony'ego w St. John’s Wood, i pamiętam, jak wskazywał na dom Paula McCartneya”.

Oczywiście, ponieważ Paul Cole był pierwszym z kandydatów na „tajemniczego mężczyznę”, któremu udało się przebić do mediów w erze internetu (2004), i ponieważ w nekrologu, który szeroko rozpowszechnił się w internecie (2008), określono go mianem „mężczyzny z okładki Abbey Road”, ORAZ ponieważ media na szeroką skalę zrezygnowały z rzetelnego researchu i korekty, stało się niemal niemożliwe, by wygooglować i znaleźć wszystkie te inne, wcześniejsze roszczenia (z przedinternetowych lat siedemdziesiątych) dotyczące tożsamości tego mężczyzny. W 2004 i 2008 roku taka wiadomość mogła „stać się viralem”. W latach siedemdziesiątych zostałaby opublikowana w małym, amatorskim fanzinie Beatlesów i przeczytana jedynie przez zagorzałych subskrybentów.

Opracowano na podstawie tekstu Rogera Stormo "Abbey Road – The road that goes on forever"na stronie The_Daily_Beatle.